Kamienie szlachetne to niewątpliwie najbardziej okazały z działów przemysłu jubilerskiego. Szmaragdy, rubiny, a także szafiry i topazy to rzadkie, jednorodne pod względem budowy odmiany skał i minerałów. Ze względu na swoje wykorzystanie kamienie te przez część populacji nazywane są kamieniami jubilerskimi.
Diament będący najtwardszym dotąd znanym minerałem (10 w skali Mohsa) również zaliczyć można do szacownego grona kamieni szlachetnych. W jubilerstwie wykorzystywany jest on jednak w swojej wtórnej (oszlifowanej) postaci jako brylant. Za jednostkę nierozerwalnie z nim w świecie złotnictwa związaną uznać można karat.
Karat to najpopularniejsza jednostka masy. Swoje zastosowanie znalazła ona w określaniu masy oczyszczonych szlachetnych kamieni naturalnych oraz próby złota. Zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami karat odpowiada 0.2 g czystej masy skały, minerału lub innej formy pierwiastka. W starszym piśmiennictwie spotkać można również jednostkę karata metrycznego, który odpowiada tej samej masie.
Brylanty, szmaragdy i inne kamienie szlachetne to obiekt pożądania milionów. Zwykłym śmiertelnikom, których stan posiadania nie pozwala na zakup choćby kilkukaratowego kamienia, pozostaje jedynie zachwycanie się klejnotami zgromadzonymi przez możnych tego świata. Według popularnej opinii jedną z najbardziej okazałych kolekcji zebrała w ciągu swojego długiego panowania brytyjska królowa Wiktoria. Posiadany przez nią majątek został powiększony przez aktualnie panującego w Wielkiej Brytanii monarchę, czyli królową Elżbietę II.